نفقفه در دوقسمت بررسی می گردد :
1-نفقه زن( زوجه) :
بر طبق ماده 1106 قانون مدنی در عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است و بر طبق ماده 1113 همان قانون در ازدواج موقت زن حق نفقه ندارد مگر این که در ضمن عقد شرط شده باشد یا بنای طرفین در هنگام عقد این بوده که شوهر نفقه زن را بپردازد.
ماده 1206 قانون مدنی: « زوجه درهرحال می تواند برای نفقه زمان گذشته خود اقامه دعوی نماید و طلب او از بابت نفقه مزبور طلب ممتاز بوده و درصورت افلاس یا ورشکستگی شوهر زن مقدم برغرما خواهد بود ولی اقارب فقط نسبت به آتیه می توانند مطالبه نفقه نمایند. »
بر طبق ماده 1107 قانون مدنی نفقه شامل همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن می شود مثل مسکن، پوشاک، غذا، اثاثیه منزل و هزینه های درمان و حتی خادم البته در صورتی که زن عادت به داشتن خادم داشته باشد و یا به واسطه مریضی نیاز به آن داشته باشد. موارد ذکر شده در این ماده حصری نیست .
2- نفقه اقارب :
نفقه اقارب حسب مورد می تواند نزولی یا صعودی باشد یعنی به عنوان مثال درطبقه اول پرداخت ازطرف پدر به فرزند(نزولی) یا الزام به انفاق از فرزند به پدر(صعودی) باشد .
قانون نفقه فرزند را تعریف نکرده است اما در ماده 1204 قانون مدنی نفقه اقارب چنین تعریف شده است : «نفقه اقارب عبارت است از مسکن و البسه و غذا و اثاث البیت به قدر رفع حاجت با در نظرگرفتن درجه استطاعت منفق.»
بر طبق ماده 1199 قانون مدنی نفقه فرزند بر عهده پدر است و بعد از فوت پدر یا عدم توانایی مالی او بر عهده جد پدری است اما اگر نه پدر و نه جد پدری تمکن مالی نداشته باشند نفقه بر عهده مادر خواهد بود.
در تعیین میزان نفقه فرزند معمولا دادگاه های خانواده موضوع را به کارشناس ارجاع می دهند و کارشناس با تماس با والدین طفل و پرسیدن سوال های در خصوص شرایط زوجین و فرزند مشترک و وضع مالی پدر، میزان نفقه مورد نیاز فرزند را مشخص می کند که این میزان برای همه یکسان نیست.
بر خلاف زوجه که می تواند نفقه معوقه خود را در صورت استحقاق و پرداخت نکردن از زوج دریافت کند در نفقه فرزند، نفقه گذشته قابل مطالبه نیست و صرفا پرداخت نفقه ناظر به آینده خواهد بود.