:جرایم پزشکی
قصور پزشکی نوعی جرم است که بنا به ماده 291 قانون مجازات اسلامی ایران در حکم جرم شبه عمد است . جرایم عمومی عبارتند از:
الف)جرم عمدی(با سوء نیت٬ قصد فعلی و قصد جرم همراه است) که مجازات آن قصاص است.
ب)جرم غیر عمد یا شبه عمد(بدون مسئولیت) ولی همراه با تقصیر (حرفه ای) است و قصد فعلی وجود دارد ولی قصد جرم ندارد که مجازات آن دیه است
ج) خطای محض بدون سوء نیت و بدون تقصیر ٬ نه قصد فعل و نه قصد جرم دارد ٬ که مجازات آن دیه است.
برابر تبصره ماده 145 قانون مجازات اسلامی تقصیر مشتمل است بر بی مبالاتی ٬بی احتیاطی ٬مسامحه،غفلت، عدم مهارت و رعایت نکردن نظامات دولتی.
بی مبالاتی
شامل ترک فعلی است که از نظر علمی و فنی انتظار انجام آن از پزشک می رود ولی صورت نپذیرفته است. مثال :نگرفتن آزمایشها و عکس های رادیولوژی قبل از هراقدام و غیره . بنابراین در بی مبالاتی عملی باید انجام می گرفت ولی صورت نپذیرفته و جنبه منفی یا عدم انجام کار مطرح است.
بی احتیاطی
بر خلاف بی مبالاتی جنبه مثبت و وجودی دارد یعنی اینکه فعلی انجام گرفته که از نظر علمی و اصول پزشکی نباید انجام می گرفت. لذا اقدام پزشک بدون توجه و دقت کافی در امر درمان یا آزمایش بوده یا مرتکب اشتباه یا زیاده روی شده ٬ در نتیجه ضرر جسمانی یا روانی برای بیمار ایجاد کرده است.مثال : پاره شدن اندام مجاور در حین اعمال جراحی ، جاگذاشتن وسایل جراحی یا پانسمان در داخل بدن
عدم مهارت
مواردی که پزشک تبحر علمی و فنی لازم را برای انجام کار بخصوصی نداشته باشد٬ مانند عدم تصمیم گیری به موقع٬ نداشتن سرعت لازم برای انجام عمل جراحی و جلوگیری از عوارض قابل پیش بینی . مثال : بیماری بدنبال شکستگی چند استخوان و داخل مفصلی انتهای تحتانی استخوان راست پا به دست یک متخصص ارتوپدی تحت عمل جراحی قرار می گیرد ولی پزشک معالج برای درمان این شکستگی پیچیده و مشکل از روش صحیح و منطقی استفاده نمی کند و این امر سبب جوش نخوردن استخوان و بروز عوارض عفونی در مفصل شده است
عدم رعایت مقررات دولتی
منظور عدم توجه به آیین نامه ها ٬ بخش نامه ها ٬دستورالعملهای مقامات اداری مافوق ٬ نظام پزشکی ٬ وزارت بهداشت ٬ درمان وآموزش پزشکی که حاکم بر اشتغال به حرفه پزشکی و مربوط به حرفه های گوناگون تخصصی پزشکی و رشته های وابسته به آن است. مثال : عدم رعایت ضوابط مربوط به تابلوی مطب یا سرنسخه های
پزشکی یا عدم پذیرش بیماران اورژانسی و نظایر آن
بنابراین در صورت قصور پزشک می توان از وی شکایت حقوقی و کیفری حسب مورد در محاکم قضایی مطرح نمود .